دیسفونی ناشی از تنش عضلانی ( MTD) چیست؟
دیسفونی ناشی از تنش عضلانی (Muscular Tension Dysphonia یا MTD) یکی از شایع‌ترین اختلالات صدا است که در آن، تنش بیش از حد در عضلات حنجره و گردن باعث تغییر در کیفیت صدا می‌شود. این اختلال می‌تواند در افرادی با مشاغل پر استرس مانند معلمان، خوانندگان، فروشندگان و… شایع‌تر باشد. در این مطلب از سایت فیزیوتراپی آرکا، به بررسی دقیق این اختلال، علل، علائم، تشخیص و درمان آن می‌پردازیم.
مفهوم تنش عضلانی در MTD
در دیسفونی ناشی از تنش عضلانی (MTD)، مشکل اصلی نه در ساختار تارهای صوتی، بلکه در نحوه استفاده از عضلات اطراف حنجره، گردن و شانه‌ها است. تنش بیش از حد در این عضلات می‌تواند منجر به فشار غیرضروری بر حنجره و تارهای صوتی شود. این فشار می‌تواند نحوه ارتعاش تارهای صوتی را مختل کرده و در نتیجه، کیفیت صدا تغییر کند. به عبارت دیگر، MTD یک اختلال عملکردی است که در آن الگوهای حرکتی عضلات درگیر در تولید صدا به درستی تنظیم نمی‌شوند.
انواع دیسفونی ناشی از تنش عضلانی
دیسفونی ناشی از تنش عضلانی معمولاً به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:
- دیسفونی تنشی اولیه
- در دیسفونی تنشی اولیه، تنش عضلانی عامل اصلی و اولیه مشکلات صوتی است. هیچ علت ساختاری یا عصبی زمینه‌ای برای این تنش وجود ندارد. این نوع MTD اغلب ناشی از الگوهای نادرست استفاده از صدا، استرس، یا وضعیت بدنی نامناسب ایجاد می‌شود.
- دیسفونی تنشی ثانویه
- دیسفونی تنشی ثانویه زمانی رخ می‌دهد که تنش عضلانی در پاسخ به یک مشکل صوتی دیگر، مانند فلج تارهای صوتی، ندول‌های صوتی، یا لارنژیت ایجاد می‌شود. در این حالت، فرد به طور ناخودآگاه برای جبران مشکل اصلی، از عضلات اطراف حنجره بیش از حد استفاده می‌کند و این امر منجر به تنش و مشکلات صوتی ثانویه می‌شود.
علل دیسفونی ناشی از تنش عضلانی
علل دقیق دیسفونی ناشی از تنش عضلانی هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل زیر می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند:
- استرس و اضطراب: استرس و اضطراب باعث تنش عضلانی در سراسر بدن، از جمله عضلات حنجره می‌شود.
- استفاده بیش از حد از صدا: افرادی که به طور مداوم و با صدای بلند صحبت می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به MTD هستند.
- اختلالات روانی: اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب می‌توانند بر روی صدا تأثیر بگذارند.
- عادات نادرست تنفسی: تنفس دهانی و تنفس سطحی می‌توانند باعث افزایش تنش در عضلات حنجره شوند.
- وضعیت نامناسب بدن: وضعیت نامناسب بدن، به خصوص گردن، می‌تواند بر روی عضلات حنجره تأثیر بگذارد.
علائم دیسفونی ناشی از تنش عضلانی
علائم دیسفونی ناشی از تنش عضلانی ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد، اما برخی از علائم شایع آن عبارتند از:
- تغییر در کیفیت صدا: صدا خشن، گرفته، ضعیف یا شکسته می‌شود.
- خستگی صدا: احساس خستگی و درد در گلو پس از صحبت کردن
- گلو درد: درد در ناحیه گلو و گردن
- احساس توده در گلو: احساس وجود چیزی در گلو
- سرفه خشک: سرفه مکرر و خشک
- دشواری در بلع: در برخی موارد، افراد مبتلا به MTD ممکن است مشکل در بلع داشته باشند.
تشخیص دیسفونی به دلیل تنش عضلانی
تشخیص دیسفونی ناشی از تنش عضلانی معمولاً بر اساس ترکیبی از شرح حال بیمار، معاینه بالینی و ارزیابی‌های تخصصی صورت می‌گیرد.
شرح حال و معاینه بالینی
پزشک یا متخصص گفتاردرمانی در ابتدا در مورد علائم بیمار، نحوه شروع و پیشرفت آن‌ها، سابقه پزشکی و شغلی، و عوامل احتمالی تشدیدکننده یا تسکین‌دهنده علائم سوالاتی می‌پرسد. معاینه بالینی شامل بررسی وضعیت گردن، شانه‌ها و لمس عضلات اطراف حنجره برای ارزیابی میزان تنش خواهد بود.
لارنگوسکوپی
لارنگوسکوپی یک روش تشخیصی است که به پزشک اجازه می‌دهد تا به طور مستقیم تارهای صوتی و حنجره را مشاهده کند. این کار معمولاً با استفاده از یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر (لارنگوسکوپ فیبراوپتیک) که از طریق بینی وارد می‌شود، یا یک آینه کوچک که در پشت گلو قرار می‌گیرد، انجام می‌شود. لارنگوسکوپی به پزشک کمک می‌کند تا هرگونه مشکل ساختاری در تارهای صوتی، مانند ندول‌ها، پولیپ‌ها یا فلج را رد کند.
استروبوسکوپی
استروبوسکوپی یک روش تخصصی‌تر برای ارزیابی ارتعاش تارهای صوتی است. در این روش، یک نور استروبوسکوپی (نور چشمک‌زن) به تارهای صوتی تابانده می‌شود و حرکات آن‌ها به صورت آهسته و واضح قابل مشاهده می‌شود. استروبوسکوپی می‌تواند اطلاعات مهمی در مورد انعطاف‌پذیری، تقارن و دامنه ارتعاش تارهای صوتی ارائه دهد و به تشخیص مشکلات عملکردی مانند MTD کمک کند.
ارزیابی آکوستیک صدا
ارزیابی آکوستیک صدا شامل ضبط صدای بیمار و تجزیه و تحلیل آن با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی است. این ارزیابی می‌تواند اطلاعات دقیقی در مورد فرکانس، شدت، و کیفیت صدا ارائه دهد و تغییرات ناشی از MTD را ثبت کند.
ارزیابی عملکرد عضلات گردن و شانه
متخصص گفتاردرمانی ممکن است عملکرد عضلات گردن و شانه را نیز ارزیابی کند تا میزان تنش و هماهنگی آن‌ها را بررسی کند. این ارزیابی می‌تواند شامل لمس عضلات، بررسی دامنه حرکتی و ارزیابی الگوهای حرکتی باشد.
درمان دیسفونی به دلیل از تنش عضلانی
درمان دیسفونی ناشی از تنش عضلانی به علت اصلی اختلال و شدت علائم بستگی دارد. برخی از روش‌های درمانی رایج عبارتند از:
- درمان‌های گفتاری: تمرینات گفتاری و تنفسی می‌توانند به کاهش تنش عضلانی و بهبود کیفیت صدا کمک کنند.
- فیزیوتراپی: تمرینات فیزیوتراپی برای تقویت عضلات گردن و شانه و بهبود وضعیت بدن می‌تواند مفید باشد.
- مدیریت استرس: تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق می‌توانند به کاهش تنش عضلانی کمک کنند.
- دارو درمانی: در برخی موارد، ممکن است برای کاهش اضطراب و تنش از دارو استفاده شود.
- تزریق بوتاکس: در موارد شدید، تزریق بوتاکس به عضلات حنجره می‌تواند به کاهش اسپاسم عضلانی کمک کند.
پیشگیری از دیسفونی
برای پیشگیری از دیسفونی ناشی از تنش عضلانی، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مدیریت استرس: یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن و یوگا.
- استراحت کافی: اطمینان از خواب کافی و استراحت منظم.
- هیدراتاسیون: نوشیدن آب کافی برای مرطوب نگه داشتن تارهای صوتی.
- تغییر عادات نادرست: اصلاح عادات نادرست مانند تنفس دهانی و وضعیت نامناسب بدن.
- مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم: در صورت مشاهده هرگونه تغییر در صدا، به پزشک مراجعه کنید.
نقش فیزیوتراپی در درمان MTD
دیسفونی ناشی از تنش عضلانی (MTD) یک اختلال شایع است که در آن، تنش بیش از حد در عضلات حنجره و گردن باعث تغییر در کیفیت صدا می‌شود. خوشبختانه، فیزیوتراپی به عنوان یک روش درمانی موثر در بهبود این اختلال شناخته شده است. اما سوالی که مطرح می شود این است که چرا فیزیوتراپی؟
فیزیوتراپی با هدف کاهش تنش عضلانی، بهبود حرکت مفصل و افزایش کنترل عضلات طراحی شده است. در مورد MTD، فیزیوتراپی به صورت مستقیم بر روی عضلات حنجره و گردن کار می‌کند تا نتایجی که در ادامه مطرح به آن اشاره می کنیم برای بیمار حاصل شود:
- کاهش تنش عضلانی: با استفاده از تکنیک‌های مختلف مانند ماساژ، کشش و تحریک الکتریکی، فیزیوتراپیست به کاهش تنش عضلانی در ناحیه حنجره و گردن کمک می‌کند.
- بهبود حرکت مفصل: با انجام تمرینات خاص، دامنه حرکتی مفصل فک و گردن افزایش یافته و انعطاف‌پذیری عضلات بهبود می‌یابد.
- تقویت عضلات: تمرینات تقویتی به تقویت عضلات گردن و شانه کمک می‌کند تا وضعیت بدنی بهبود یافته و فشار کمتری به حنجره وارد شود.
- آموزش تنفس صحیح: فیزیوتراپیست به بیمار آموزش می‌دهد که چگونه به درستی نفس بکشد تا از فشار بر روی تارهای صوتی کاسته شود.
- آموزش تکنیک‌های آرام‌سازی: تکنیک‌هایی مانند ریلکسیشن عضلانی پیشرونده و مدیتیشن به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کنند که از عوامل مهم در ایجاد MTD هستند.
تکنیک‌های فیزیوتراپی در درمان MTD
- ماساژ بافت نرم: ماساژ بافت‌های نرم اطراف حنجره و گردن به کاهش تنش و افزایش گردش خون در ناحیه کمک می‌کند.
- کشش عضلانی: تمرینات کششی برای عضلات گردن، شانه و فک انجام می‌شود تا انعطاف‌پذیری این عضلات افزایش یابد.
- تحریک الکتریکی: با استفاده از دستگاه‌های تحریک الکتریکی، عضلات هدفمند تحریک شده و به تقویت آن‌ها کمک می‌شود.
- تمرینات تنفسی: تمرینات تنفسی خاص برای بهبود کنترل تنفس و کاهش فشار بر روی تارهای صوتی آموزش داده می‌شود.
- تمرینات بلع: تمرینات بلع به بهبود هماهنگی عضلات درگیر در بلع کمک می‌کند.
- بیوفیدبک:بیوفیدبک یک تکنیک درمانی است که به افراد کمک می‌کند تا از عملکردهای غیرارادی بدن خود، مانند تنش عضلانی، آگاه شده و آن‌ها را کنترل کنند. در مورد MTD، بیوفیدبک می‌تواند به بیمار کمک کند تا میزان تنش در عضلات گردن و حنجره را درک کرده و یاد بگیرد چگونه این تنش را کاهش دهد. الکترودهایی بر روی پوست قرار می‌گیرند و میزان فعالیت عضلانی را به صورت بصری یا شنیداری به بیمار نشان می‌دهند.
- درمان‌های دستی و ماساژ: در برخی موارد، درمان‌های دستی و ماساژ می‌توانند به کاهش تنش در عضلات گردن، شانه و فک کمک کنند. متخصصان فیزیوتراپی یا ماساژ درمانگران آموزش‌دیده می‌توانند با استفاده از تکنیک‌های خاص، نقاط پرتنش عضلانی را هدف قرار داده و به بهبود دامنه حرکتی و کاهش درد کمک کنند. این روش‌ها معمولاً به عنوان مکمل گفتاردرمانی استفاده می‌شوند.
مزایای فیزیوتراپی در درمان MTD
- کاهش سریع علائم: با انجام منظم تمرینات فیزیوتراپی، بسیاری از بیماران شاهد بهبود قابل توجهی در علائم خود هستند.
- روش درمانی غیرتهاجمی: فیزیوتراپی یک روش درمانی ایمن و بدون عوارض جانبی است.
- بهبود کیفیت زندگی: با بهبود صدا و کاهش درد، کیفیت زندگی بیماران به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
- درمان طولانی مدت: فیزیوتراپی به بیمار آموزش می‌دهد که چگونه از عود مجدد علائم جلوگیری کند.
فیزیوتراپی آرکا با داشتن تیم حرفه ای و آخرین تکنیک ها و دستگاه های روز دنیا به بیماران با مشکل دیسفونی ناشی از تنش عضلانی کمک خواهد کرد تا زندگی آن ها را بهبود ببخشند، برای دریافت مشاوره از مشاوران ما به عنوان کلینیک فیزیوتراپی خوب در تهران با شماره های 02122857522 زیر تماس حاصل فرمایید.
نتیجه گیری
دیسفونی ناشی از تنش عضلانی یک اختلال شایع است که با تمرینات خاص، تغییر سبک زندگی و در برخی موارد، دارو درمانی قابل درمان است. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب این اختلال می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند.
پرسش متداول دیسفونی ناشی از تنش عضلانی
-
آیا دیسفونی ناشی از تنش عضلانی خطرناک است؟
-
دیسفونی به خودی خود یک بیماری خطرناک نیست و معمولاً به مشکلات ساختاری در حنجره منجر نمی‌شود. با این حال، علائم آن می‌تواند آزاردهنده باشد و بر توانایی برقراری ارتباط و کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. همچنین، در برخی موارد، MTD می‌تواند ثانویه به یک مشکل زمینه‌ای دیگر ایجاد شود که نیاز به بررسی و درمان دارد.
-
-
چه مدت طول می‌کشد تا دیسفونی ناشی از تنش عضلانی درمان شود؟
- مدت زمان درمان دیسفونی بستگی به عوامل مختلفی از جمله شدت علائم، مدت زمان ابتلا، میزان همکاری بیمار در انجام تمرینات و پاسخ فرد به درمان دارد. به طور کلی، گفتاردرمانی ممکن است چندین هفته یا چند ماه به طول انجامد تا نتایج قابل توجهی حاصل شود. صبر و پیگیری منظم تمرینات توصیه شده توسط متخصص گفتاردرمانی بسیار مهم است.
-
آیا راهی برای تشخیص خانگی دیسفونی ناشی از تنش عضلانی وجود دارد؟
- تشخیص دقیق دیسفونی نیازمند ارزیابی توسط متخصص گوش و حلق و بینی و متخصص گفتاردرمانی است. خودتشخیصی می‌تواند گمراه‌کننده باشد و ممکن است باعث تأخیر در دریافت درمان مناسب شود. اگر علائم مشکلات صوتی را تجربه می‌کنید، توصیه می‌شود به یک متخصص مراجعه کنید.
-
آیا استرس می‌تواند به طور مستقیم باعث دیسفونی ناشی از تنش عضلانی شود؟
- پاسخ: بله، استرس و اضطراب از عوامل مهم در بروز و تشدید دیسفونی هستند. تنش‌های روانی می‌توانند منجر به انقباض عضلات گردن، شانه و حنجره شوند و الگوهای تولید صدا را مختل کنند. مدیریت استرس بخش مهمی از درمان و پیشگیری از دیسفونی است.
-
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به دیسفونی ناشی از تنش عضلانی قرار دارند؟
- افرادی که به طور حرفه‌ای از صدای خود استفاده می‌کنند (مانند معلمان، خوانندگان، سخنرانان، اپراتورهای تلفن)، افرادی که تحت استرس و اضطراب مزمن قرار دارند، و افرادی که عادات نادرست استفاده از صدا دارند (مانند بلند صحبت کردن یا صاف کردن مکرر گلو) بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیسفونی قرار دارند.
